Ánh sáng quan trọng thế nào trong thiết kế kiến trúc?

Trong thiết kế kiến trúc hiện đại, ánh sáng không chỉ đơn thuần là yếu tố kỹ thuật – nó còn là một phần của cảm xúc, là chất liệu vô hình nhưng mạnh mẽ, có thể “chạm” vào trải nghiệm của người sống trong không gian đó. Dù là ánh sáng tự nhiên hay nhân tạo, việc xử lý chiếu sáng hiệu quả luôn được xem là một trong những yếu tố nền tảng giúp nâng tầm chất lượng công trình kiến trúc tại Khánh Hoà.

1. Ánh sáng – yếu tố dẫn dắt cảm xúc không gian

Ánh sáng ảnh hưởng trực tiếp đến cách ta cảm nhận một căn phòng: sáng hay tối, ấm hay lạnh, mở hay đóng. Một gian phòng tràn đầy ánh sáng tự nhiên vào buổi sáng sớm mang lại cảm giác tràn năng lượng, trong khi một khu vực được chiếu sáng dịu nhẹ vào buổi tối tạo nên sự thư giãn, ấm áp.

Không gian không có ánh sáng – hoặc có ánh sáng sai cách – dễ trở nên bí bách, mệt mỏi và thậm chí làm giảm chức năng sử dụng của công trình. Một kiến trúc sư giỏi không chỉ vẽ nên mặt đứng, mặt bằng, mà còn biết tính toán để từng luồng sáng “chảy” đúng nơi, đúng thời điểm trong ngày.

2. Ánh sáng tự nhiên – chất liệu không thể thay thế

 

Không gì có thể thay thế hoàn toàn ánh sáng tự nhiên. Việc tận dụng hướng nhà, bố trí cửa sổ, giếng trời, hay lam chắn nắng… đều là những giải pháp thiết kế phổ biến giúp điều tiết ánh sáng một cách chủ động và khoa học.

Ánh sáng tự nhiên mang lại nhiều lợi ích:

• Tăng tính kết nối với thiên nhiên: Giúp con người cảm thấy gần gũi, dễ chịu và bớt căng thẳng.

• Tiết kiệm năng lượng: Giảm sử dụng đèn điện vào ban ngày.

• Cải thiện sức khỏe: Nhiều nghiên cứu cho thấy ánh sáng tự nhiên hỗ trợ điều chỉnh nhịp sinh học, cải thiện giấc ngủ và tinh thần.

Tuy nhiên, điều quan trọng không phải là “càng nhiều càng tốt” mà là “đúng và đủ”. Kiểm soát ánh sáng tự nhiên thông qua rèm, lam gỗ, vách kính mờ,… giúp không gian vừa sáng sủa vừa giữ được sự riêng tư cần thiết.

3. Ánh sáng nhân tạo – thiết kế và kỹ thuật đồng hành

Khi ánh sáng mặt trời đi vắng, đèn điện không chỉ đảm nhiệm vai trò chiếu sáng, mà còn tạo nên chiều sâu, điểm nhấn và bầu không khí cho không gian. Sự đa dạng về loại đèn (downlight, spotlight, wall lamp, strip LED,…) cho phép kiến trúc sư và nhà thiết kế nội thất sáng tạo không giới hạn.

Các nguyên tắc cần lưu ý khi thiết kế ánh sáng nhân tạo:

• Chiếu sáng đa lớp (layered lighting): Kết hợp chiếu sáng tổng thể, chiếu sáng điểm và chiếu sáng trang trí để không gian vừa đủ sáng vừa có chiều sâu.

• Chọn nhiệt độ màu phù hợp: Ánh sáng vàng ấm (2700K–3000K) thích hợp cho phòng ngủ, phòng khách. Ánh sáng trắng trung tính (4000K) phù hợp cho khu vực làm việc, bếp,…

  

• Tránh lóa mắt và đổ bóng mạnh: Thiết kế vị trí đèn hợp lý để ánh sáng phân bổ đồng đều, không gây mỏi mắt.

4. Ánh sáng trong các loại công trình khác nhau

Mỗi loại công trình có cách tiếp cận ánh sáng riêng biệt:

• Nhà ở: Cần ánh sáng dịu nhẹ, thân thiện, tiết kiệm năng lượng. Ưu tiên tận dụng ánh sáng tự nhiên vào ban ngày và ánh sáng ấm vào ban đêm.

• Văn phòng: Cần ánh sáng đồng đều, giúp tập trung làm việc mà không mỏi mắt.

• Phòng triển lãm: Dùng ánh sáng điểm để làm nổi bật từng vật thể, kết hợp ánh sáng nền để giữ cân bằng tổng thể.

• Võ đường, nhà thi đấu: Đòi hỏi ánh sáng rõ nét, không tạo bóng mạnh, tránh chói lóa ảnh hưởng đến chuyển động.

5. Kiến trúc ánh sáng – xu hướng mới trong thiết kế hiện đại

Ngày nay, ánh sáng không chỉ được “gắn thêm” vào kiến trúc – mà là một phần nằm trong tư duy tạo hình ban đầu. Các công trình hiện đại bắt đầu tính toán ánh sáng từ bản vẽ đầu tiên, đảm bảo mỗi góc nhìn đều mang lại hiệu ứng thị giác như mong muốn. Đây chính là lúc “thiết kế ánh sáng” (lighting design) bước lên vai trò độc lập và được công nhận như một chuyên ngành trong kiến trúc.

---

Ánh sáng quan trọng thế nào trong thiết kế kiến trúc?

Ánh sáng là thứ vô hình nhưng lại hiện diện rõ ràng trong từng cảm xúc mà một công trình mang lại. Giữa những đường nét hình khối, vật liệu và màu sắc, ánh sáng là nhịp thở giúp không gian sống trở nên sinh động, dễ chịu và đầy cảm hứng.

Tại AN NGỌC ĐIỀN, chúng tôi không chỉ thi công nội thất, mà còn kiến tạo trải nghiệm sống – nơi ánh sáng được “thiết kế” như một phần linh hồn của công trình.

“AN NGỌC ĐIỀN – Ưu tiên việc giúp đỡ khách hàng đạt được ước mơ, và quan tâm hơn tới việc phục vụ hết mình chứ không phải sự hài lòng.”

AN NGỌC ĐIỀN
GIÁ TRỊ CỦA AN CƯ

Hotline: 0901 38 82 82 – 0931 38 18 28

Văn phòng tại TP.HCM: C-10 Tầng 014 Block C, Khu cao ốc văn phòng và Căn hộ Luxcity, 528 Huỳnh Tấn Phát, Phường Tân Thuận, Thành phố Hồ Chí Minh.

Văn phòng tại Khánh Hoà: Số 40, Đường Lê Anh Xuân, Phường Phan Rang, Tỉnh Khánh Hoà.Xưởng sản xuất: Đường Phan Đăng Lưu, Khu Phố 2, Phường Bảo An, Tỉnh Khánh Hoà.

Văn phòng tại Ninh Sơn: 390 Đường Lê Duẩn, Xã Ninh Sơn, Tỉnh Khánh Hoà.

Xưởng sản xuất: Đường Phan Đăng Lưu, Khu Phố 2, Phường Bảo An, Tỉnh Khánh Hoà.

Email: info@anngocdien.com

Website: www.anngocdien.com

Fanpage: https://www.facebook.com/anngocdien.decor